5. Antropologjia dhe Harmatologjia: Njeriu dhe Mëkati

Termi “antropologji” vjen nga dy fjalë në greqisht, që janë anthropos që do të thotë “njeri” dhe logos që do të thotë “fjalë, çështje, ose gjë.” Ne e përdorim fjalën “antropologji” për t’iu referuar studimit të njeriut dhe një antropologji biblike është studimi i njeriut siç kuptohet kryesisht nga Shkrimi. Pra shpesh përfshin diskutimin e krijimit të veçantë të njeriut, njeriu sipas “shëmbëlltyrës së Perëndisë”, natyra e përbërë e njeriut dhe njeriut pas rënies. “Harmatologjia,” nga ana tjetër, vjen nga dy fjalë në greqisht gjithashtu, që janë, harmartia, që do të thotë “mëkat” dhe logos. Pra ka të bëjë me doktrinën biblike të mëkatit duke përfshirë origjinën, natyrën, transmetimin, pasojat dhe gjykimin.

IA. Krijimi i Njeriut

IB. Origjina e Njeriut – Zanafilla 1:26

2B. Vendi i Njeriut në Krijim – Imago Dei (sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë)

3B. Marrëdhënia e Veçantë e Njeriut me Perëndinë

4B. Roli i Veçantë i Njeriut në Krijim

5B. Krijimi i Menjëhershëm i Njeriut (Material/Jomaterial) Zanafilla 2:7

IIA. Njeriu sipas Shëmbëlltyrës së Perëndisë

1B. “Shëmbëlltyra e Perëndisë” dhe “Ngjashmëria me Perëndinë”

1C. Shëmbëlltyra e Perëndisë – Zanafilla 1:26

2C. Ngjashmëria me Perëndinë – Zanafilla 1:26

2B. Koncepte të Ndryshme të Shëmbëlltyrës së Perëndisë

1C. Pikëpamje Substanciale

2C. Pikëpamje Funksionale

3B. Përmbledhje

IIIA. Natyra Organike (Fizike dhe Psikologjike) e Njeriut

1B. Përkufizimi dhe Rëndësia

2B. Pikëpamja Moniste

1C. Deklarata dhe Mbështetja

2C. Kritika

3B. Pikëpamja Dikotoniste

1C. Deklarata dhe Mbështetja

2C. Kritika

4B. Pikëpamja Trikotoniste

1C. Deklarata dhe Mbështetja

2C. Kritika

5B. Përmbledhja

1C. Qenie e Përbërë

2C. Qenie e Unifikuar

IVA. Rënia e Njeriut dhe Shëmbëlltyra e Perëndisë

1B. Urdhëri i Perëndisë

1C. Urdhëri i Duhur – Zanafilla 2:15-17a

2C. Paralajmërimi – Zanafilla 2:17b

2B. Mosbindja e Çiftit të Parë – Zanafilla 3:1-6

1C. Tundimet Mashtruese të Gjarprit

2C. Arsyetimet e Gruas dhe Mosbindja

3C. Pasiviteti i Burrit dhe Mosbindja

3B. Rezultati i Menjëhershëm

1C. Përjetimi i Lakuriqësisë dhe i Turpit – Zanafilla 3:7

2C. Dëshira për t’u Fshehur nga Perëndia – Zanafilla 3:8

4B. Të Kërkuarit e Perëndisë dhe Gjykimi i Tij

1C. Perëndia e Kërkon dhe e Pyet Njeriun – Zanafilla 3:9-13

2C. Perëndia Gjykon Gjarprin – 3:14-15

3C. Perëndia Gjykon Gruan – Zanafilla 3:16

4C. Perëndia Gjykon Burrin – Zanafilla 3:17-20

5C. Perëndia Siguron për Lakuriqësinë e Njeriut – Zanafilla 3:21

6C. Perëndia e Dëbon Njeriun nga Kopshti – Zanafilla 3:22-24

7C. Lidhja e Zanafillës 3 me 4 dhe 5

5B. Vazhdimësia e Shëmbëlltyrës së Perëndisë pas Rënies

1C. Zanafilla 9:6-7

2C. Jakobi 3:9

6B. Ripërtëritja e Shëmbëlltyrës së Perëndisë pas Rënies

1C. Romakëve 8:29

2C. 1 Korintasve 15:49

3C. 2 Korintasve 4:4

4C. Kolosianëve 1:15

5C. Kolosianëve 3:10

VA. Doktrina e Mëkatit

Një rishikim i shkurtër i rënies së njeriut na çon natyrshëm te një diskutim i natyrës thelbësore të mëkatit, si dhe te origjina, transmetimi, pasojat dhe gjykimi i tij.

1B. Përkufizimi i Mëkatit

1C. Pikëpamje të Pamjaftueshme për Mëkatin

2C. Natyra e Neveritshme e Mëkatit

3C. Disa Terma Biblikë për Mëkatin

1D. chata: “Të mos Godasësh në Shenjë” – Eksodi 20:20; 522 herë

2D. ra: “E ligë ose Shkatërrim” – Zan. 38:7; 444 herë

3D. taah: “Të Shkuarit në Rrugë të Shtrembër” – Num. 15:22

4D. hamartano: “Të mos Godasësh në Shenjë” – Rom 5:12; më shumë se 225 herë

5D. kakos: “sëmundje” ose “ndyrësi morale”

6D. poneros: “ligësi morale” – Hebrenjve 3:12

7D. anomos: “i paligjshëm” – 1 Gjoni 3:4

2B. Origjina e Mëkatit

1C. Në Sferën e Engjëjve

1D. Zanafilla 3; 2 Korintasve 11:3

2D. Interpretimi i Isa. 14:12-15 dhe Eze. 28:12-19

2C. Në Familjen Njerëzor: Nëpërmjet Adamit

1D. Romakëve 5:12

2D. Veprat 17:26

3B. Transmetimi i Mëkatit nëpër të Gjithë Familjen Njerëzore

1C. Ngarkimi me Përgjegjësi i të gjithë Racës për Fajin e Adamit

1D. Lidhja e Veçantë midis Adamit dhe Racës te Romakëve 5:12-21

1E. Tipologjia Adam-Krisht te Romakëve 5:12-21

2E. Pikëpamja Seminale (nëpërmjet të qenit në Adamin) dhe Hebrenjve 7:10

3E. Pikëpamja Federale (e Kreut)

2D. Probleme me Doktrinën

3D. Përmbledhje

2C. Të trashëguarit e një Natyre Mëkatare për Shkak të Mëkatit të Adamit

1D. Psalmi 51:5

2D. Efesianëve 2:3

3D. Kuptimi i “Prishjes së Plotë”

3C. Përmbledhje dhe Zbatim

VIA. I Krishteri dhe Mëkati

1B. Natyra e Mëkatit të të Krishterit

2B. Mëkati i të Krishterit dhe Doktrina e Shfajsimit

1C. Romakëve 4:7-8; Efesianëve 4:32

2C. Romakëve 5:1

3B. Mëkati i të Krishterit dhe Dëshmia e Kishës

1C. 1 Korintasve 6:1-8

2C. Titi 2:5, 8

4B. Mëkati i të Krishterit dhe Disiplinimi (Qortimi) i Perëndisë

1C. Hebrenjve 12:1-13

2C. 1 Korintasve 11:30

3C. 1 Gjoni 1:9

5B. Mëkati i të Krishterit dhe Disiplina e Kishës

1C. Hebrenjve 3:12-13

2C. Mateu 18:15-20

3C. 1 Korintasve 5:1-8

VIIA. Ndëshkimi për Mëkatin

1B. Qëllimi Kryesor i Perëndisë në Ndëshkimin e Mëkatit

1C. Romakëve 3:21-26

2C. Romakëve 9:19-23

2B. Ndëshkimet për Mëkatin

1C. Vdekja Shpirtërore – Zanafilla 3

2C. Vdekja Fizike – Hebrenjve 9:27

3C. Vdekja e Përjetshme ose e Dytë – Mateu 25:41, 46; Zbulesa 20:14-15